به گزارش مشرق، از جمله اصول موفقیت سیاست خارجی هر کشوری که بخواهد با سیاستهای خود در کشورها یا جوامع دیگر، آنها را هدف قرار دهد یا در آنها نفوذ کند و تاثیر گذار باشد، این است که از آن کشورها و جوامع اطلاع و شناخت کافی داشته باشد، مسئلهای که درباره آمریکا و لبنان، صدق نمیکند، زیرا شناخت آمریکا از لبنان تاکنون شناختی کامل و فراگیر نبوده است؛ بنابراین تلاش زیادی برای نفوذ اطلاعاتی در این کشور میکند.
سیاستهای آمریکا در قبال لبنان طی چند دهه گذشته، همواره در دفاع از منافع و امنیت رژیم اشغالگر اسرائیل بوده است و با تکیه و استناد به این واقعیت، میتوان تحرکات آمریکا در قبال بیروت را در ماههای اخیر از چند جنبه مورد ارزیابی قرار داد.
پروژه آمریکا برای افتتاح دومین سفارتخانه بزرگ جهان در لبنان
در همین راستا اخیرا ایالات متحده به دور از پوشش رسانهای داخلی و خارجی لبنان پروژهای برای ساخت سفارت آمریکا در لبنان که گفته می شود دومین سفارتخانه بزرگ آمریکا در منطقه خواهد بود شروع کرده است. نخستین سفارتخانه بزرگ آمریکا در جهان و منطقه در عراق واقع شده اما آنچه که درباره این پروژه در لبنان مشکوک به نظر میرسد بزرگی آن و مبلغ اختصاص یافته به روند ساخت این سفارتخانه است.
طبق یک سند در وزارت امور خارجه ایالات متحده یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار برای این پروژه در نظر گرفته شده است که دو برابر بودجه اختصاص یافته برای ساخت سفارت ایالات متحده در بغداد محسوب میشود که معادل ۶۰۰ میلیون دلار بود.
در سال ۲۰۱۵ ، «دیوید هیل» ، سفیر سابق ایالات متحده در لبنان ، برنامه ساخت مجتمع جدید را اعلام و تأکید کرد که این سرمایه گذاری نزدیک به یک میلیارد دلار ، تعهد طولانی مدت به مشارکت بین ایالات متحده و لبنان را تأیید می کند.
این پروژه را می توان یکی از بزرگترین و مهمترین پروژههای آمریکایی در خاورمیانه محسوب کرد.
سفارت آمریکا در بیروت درباره این پروژه نوشته است: تاسیسات جدید سفارت آمریکا در بیروت نشان دهنده بهترین فرهنگ آمریکایی از نظر مهندسی، فن آوری، پایداری، اجرای هنری و ساخت است.
اما در مشخصات جغرافیایی و مهندسی پروژه مذکور که علامت سوالهای زیادی درباره عوامل و انگیزههای واشنگتن از ساخت چنین سفارتخانهای در لبنان به وجود میآورد، مواردی وجود دارد که برای لبنان بسیار خطرناک خواهد بود.
در این زمینه یک منبع آگاه از جزئیات پروژه آمریکا برای ساخت این سفارتخانه اعلام کرد که قرار است این سفارتخانه در قالب یک مرکز فرماندهی برای عملیاتهای نظامی و امنیتی که حضور نظامی و اطلاعاتی آمریکا را در لبنان و سوریه و کل منطقه هماهنگ میکند فعالیت داشته باشد و یکی از شاخص های اصلی این سفارتخانه همین خواهد بود؛ به طوری که قبل از وقوع هرگونه حادثه امنیتی در لبنان و بعد از آن بلافاصله حرکت بالگردهای آمریکایی میان این سفارتخانه و قبرس و فلسطین اشغالی آغاز خواهد شد.
منابع آگاه جزئیات پروژه مذکور به شکل زیر بیان میکنند:
- مراحل ساخت و ساز این سفارتخانه بعد از انجام روند ساخت زیر بنای آن در سال ۲۰۱۷ آغاز شد و آنگونه که آمریکاییها پیشبینی کردهاند در سال ۲۰۲۵ به پایان خواهد رسید.
- مساحت این سفارتخانه معادل ۱۷۴ هزار متر مربع است که اندکی از مساحت زمین دانشگاه آمریکایی در بیروت که ۲۴۷ هزار متر است کوچکتر میباشد. بر اساس گزارشها حدود نصف مساحت سفارت خانه برای تاسیس ساختمان و بقیه مساحت آن برای سایر پروژههایی که در آینده توسعه داده خواهد شد اختصاص داده شده است.
- این سفارتخانه در ارتفاع ۲۰۰ متری واقع شده و مشرف به منطقه بیروت و تقریباً ۶ کیلومتر دورتر از آن است.
- فاصله این سفارتخانه تا فرودگاه بینالمللی لارنکا در قبرس که مورد استفاده وزارت دفاع ایالات متحده قرار می گیرد حدود ۲۹۰ کیلومتر است.
- موقعیت مکانی سفارتخانه مذکور در فاصله ۲۵۰ متری از محل سفارت قدیمی آمریکا ساخته شده و این اطلاعات نشان می دهد که در سفارتخانه قدیمی ایالات متحده در لبنان یک محل فرود برای بالگردهای آمریکایی وجود دارد که در عملیات فراری دادن «عامر الفاخوری» جاسوس رژیم صهیونیستی مورد استفاده قرار گرفت. این بدان معناست که پرواز میان قبرس و سفارت جدید آمریکا حداکثر ۳۰ دقیقه طول می کشد.
- سفارتخانه جدید آمریکا در لبنان شامل چندین ساختمان است که از امنیت بالایی برخوردار خواهند بود؛ به طوری که از دیوارهایی با لایههای بتنی ساخته میشوند. همچنین ساختمانهای مذکور به گونهای طراحی شده که در ضلع شرقی این پروژه قرار میگیرند و ضلع غربی این پروژه دارای فضاهای خالی است.
نقش سفارتخانههای ایالات متحده در عملیاتهای جاسوسی و اطلاعاتی
سفارتخانه های آمریکا در سراسر جهان همواره بخشی از ابزارهای اطلاعاتی و جاسوسی این کشور به شمار میرفته است. علاوه بر آن آمریکا طی دوره اخیر نقش دیپلماتهای خود را فراتر از ماموریت اصلی آنها گسترش داده و وظایف جدید این دیپلماتها شامل جمع آوری اطلاعات از کشورهای جهان میشود؛ به طوری که کارمندان وزارت خارجه شروع به جمعآوری اطلاعات از کارتهای اعتباری، شماره گذرنامهها، برنامههای کاری و سایر اطلاعات شخصی از مقامات ارشد خارجی میکنند.
همچنین تلگرافهای محرمانه وزارت امور خارجه آمریکا که توسط وب سایت ویکی لیکس منتشر و فاش شد نشان میدهد که بخشنامهها و دستورات وزارت خارجه آمریکا خطاب به دیپلماتها و جاسوسهای این کشور از سال ۲۰۰۸ پاک شده است.
مسئولان آمریکایی اینگونه توجیه میکنند که نقش اطلاعاتی دیپلماتهای این کشور ضمن سیاستهای خارجی آمریکاست و این کاری است که دیپلماتهای ایالات متحده از سالهای دور انجام میدهند. همچنین وزارت خارجه و آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در تشکیل پروندههای شخصی برای همه مقامات کشورهای جهان نقش داشته و دارد.
برخی تلگرافهایی که وزارت خارجه آمریکا برای دیپلماتهای خود فرستاده نشان میدهد که دولت ایالات متحده از آنها خواسته بود تا جزئیات مربوط به شبکههای ارتباطی که از ارتشها و آژانسهای خبری کشورهای جهان حمایت میکنند را در اختیار وزارت خارجه قرار دهند.
علاوه بر آن آمریکا به شکل مداوم افسران مخفی اطلاعاتی خود را در قالب هیئتهای دیپلماتیک به کشورهای مختلف میفرستد.
همکاری اطلاعاتی آمریکا با رژیم صهیونیستی
یکی از مهمترین دلایلی که موجب میشود به نقش سفارتخانه جدید آمریکا در لبنان مشکوک شویم وجود همکاری اطلاعاتی نزدیک میان آمریکا و رژیم صهیونیستی در چارچوب هماهنگی استراتژیک میان دو طرف است که از گذشتههای دور تحرکات گستردهای برای کسب اطلاعات مربوط به جنبشهای مقاومت به ویژه حزب الله انجام دادهاند.
در سال ۲۰۱۱ سرویس امنیتی وابسته به مقاومت اطلاعاتی از فعالیتهای آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا در لبنان فاش کرد که مربوط به جزئیات سیستم جاسوسی ایالات متحده در لبنان بود. این سرویس امنیتی همچنین جزئیات شبکههای ارتباطی در لبنان با آمریکا و ساز و کار و اهداف جذب جاسوسها را فاش کرد. رئیس این تشکیلات اطلاعاتی در آن زمان شخصی به نام «دنیل پاتریک ماکفیلی» بود که تحت عنوان کارمند دیپلماتیک در سفارت آمریکا کار میکرد.
با توجه به این اطلاعات، کارشناسان هشدار میدهند که امنیت لبنان یک بار دیگر در مرکز توطئههای مسموم آمریکا قرار گرفته است؛ به ویژه اینکه اخیرا روزنامه واشنگتن پست یک نقشه از مختصات جغرافیایی لبنان منتشر کرده که رژیم صهیونیستی مدعی است این مواضع متعلق به مقاومت لبنان هستند و در جنگ آینده با حزب الله ضمن اهداف اسرائیل خواهند بود. از سوی دیگر ویکیلیکس در سندی افشا کرده که سفارت آمریکا در لبنان در تاریخ ۸ اکتبر سال گذشته میلادی به شهروندان آمریکایی در خصوص سفر به لبنان هشدار داده بود.
برنامه طولانی آمریکا برای متشنج کردن اوضاع لبنان
صدور چنین بیانیهای از سوی سفارت آمریکا در لبنان که از نظر محتوا و اهداف ابهامات زیادی داشت، علامت سوالهای زیادی درباره روش و زمان صدور آن به وجود میآورد؛ به ویژه اینکه هشدارهای ایالات متحده به شهروندان خود همواره به شکل آشکار به آنها نمیرسد و در قالب روشهای محرمانه انجام میشود. در این راستا «هشام جابر» رئیس مرکز مطالعات و روابط عمومی خاورمیانه معتقد است که صدور چنین بیانیههایی از جانب سفارت آمریکا بسیار خطرناک است و نشان می دهد که ایالات متحده برای متشنج کردن اوضاع امنیتی لبنان برنامه ریزی میکند. او همچنین از دولت یالات متحده به دلیل صدور چنین بیانیهای که موجب میشود شهروندان مقیم لبنان و کسانی که قصد سفر به این کشور را دارند احساس خطر کنند انتقاد کرده و آن را در حیطه جنگ روانی توصیف کرد: اینکه آمریکاییها و صهیونیستها در کنار یکدیگر علیه لبنان می جنگند.
رئیس مرکز مطالعات و روابط عمومی خاورمیانه همچنین معتقد است، اهداف این اقدام سفارت آمریکا در بیروت را نمیتوان از حوادث امنیتی لبنان از دهه گذشته از انفجار کلیسا در منطقه «زحله» گرفته تا ربوده شدن ۷ استونیایی و نهایتاً انتشار مختصات جغرافیایی لبنان توسط روزنامه واشنگتن پست ، جدا دانست.
هشام تاکید کرد، به نظر می رسد آمریکا در تلاش برای نفوذ به زندگی امنیتی لبنان است و از صدور چنین بیانیههایی به عنوان یک اهرم فشار برای مورد هدف قرار دادن ثبات و امنیت لبنان استفاده میکند.
وی درباره احتمال سوء استفاده ایالات متحده از خلاء سیاسی لبنان و عدم وجود دولتی مستقل و پایدار در این کشور، برای ایجاد بی ثباتی گفت، رفتار آمریکاییها در لبنان به شکل سنتی همین بوده و حضور و یا غیاب دولت تغییری در آن ایجاد نمیکند.
توطئه واشنگتن برای تکرار سناریو عراق در لبنان
اما یک بار دیگر به موضوع سفارتخانه جدید آمریکا در لبنان برمیگردیم که همانطور که گفته شد مشابه آن در بعدی گستردهتر قبلا در عراق ساخته شده است. واضح است که یک سفارتخانه کوچک و معمولی مشابه سفارت قدیمی آمریکا در لبنان قادر به انجام فعالیتهای دیپلماتیک عادی یک کشور در کشور دیگر است و نیازی به ساخت چنین بنایی احساس نمیشود. علاوه بر آن میبینیم که ایالات متحده کشورهای بزرگ و صنعتی جهان در اروپا را رها کرده و میلیاردها دلار برای ساخت چنین پروژههایی در خاورمیانه هزینه میکند.
با نگاهی به نقش سفارتخانه بزرگ آمریکا در بغداد برای نفوذ به ارکان اطلاعاتی و سیاسی و اجتماعی و امنیتی و به طور کلی زندگی عراقیها میتوان اهداف تکرار این سناریو در لبنان را دریافت.
همانطور که سفارتخانه ۴۲ هکتاری آمریکا در بغداد در وهله اول تبدیل به یک پادگان بزرگ نظامی علیه گروههای مقاومت و بعد از آن سرویس جاسوسی ایالات متحده در عراق شده و از این طریق همچنان به اشغالگری خود در این کشور ادامه میدهد و حاضر به بیرون کشیدن نظامیانش نیست، به راحتی میتوان فهمید که واشنگتن از افتتاح دومین سفارتخانه بزرگ جهان در لبنان چه اهدافی دنبال میکند.
واضح است که کشورهایی همچون عراق و لبنان از جنبه سیاسی جایگاه خاصی در سیاست خارجی ایالات متحده ندارند و علت توجه آمریکا به آنها به منافع واشنگتن در این کشورها و موقعیت استراتژیک و ژئوپلوتیک آنها برمیگردد. از همه مهمتر حضور گروههای مقاومت در لبنان و عراق و به ویژه حزبالله که کابوس بزرگ متحد اصلی آمریکا در منطقه یعنی رژیم صهیونیستی است، از مهمترین انگیزههای واشنگتن برای نفوذ در این دو کشور به شمار میرود؛ همانطور که تاریخ ثابت کرده آمریکاییها از هیچ توطئهای برای نابودی و تضعیف مقاومت دریغ نمیکنند.
در این شرایط لبنانیها با عبرتآموزی از شرایطی که آمریکا از طریق سفارتخانه خود در عراق ایجاد کرده، باید در تعامل با این پروژه در کشور خودشان، هوشمندانه عمل کنند.